Τακτικές εθνολαϊκιστικογραφίες

Ο Διονύσης Χαριτόπουλος επί πολλά χρόνια συγκέντρωνε οτιδήποτε αφορά τον Αρη απο μια ογκώδη βιβλιογραφία[κατά βάσην αριστερή-οποιαδήποτε άλλης αποχρώσεως βιβλιογραφία παρατίθεται,αυτό γίνεται μόνο για ν'αντικρουστεί,εξυπηρετώντας το ενιαίο αφήγημα],απο ατελείωτες ώρες συνεντεύξεων με εκαντοντάδες αντάρτες,καπετάνιους κ.λ.π.,ακολουθώντας τα ίχνη του Αρη απο βουνό σε βουνό.
Οτιδήποτε αφορά τον Αρη είναι ενταγμένο σε ένα γενικότερο ιστορικό περιβάλλον,γιατί ο Αρης και οι συν αυτώ ελασίτες δεν παίζανε μόνοι τους,ούτε κι είχαν βγεί στα βουνά για να κάνουν απλά το χόμπι τους.Οπότε,για να είναι πειστικά τοποθετημένη η αγιογραφική εξιστόρηση των δράσεων τους,χρειάζεται απέναντι της το απόλυτο κακό.Και τι καλύτερος εχθρός απο τους διαχρονικά κακούς ξένους που επιβουλεύονται τα ιερά και τα όσια του έθνους μας,τους ιστορικούς που δεν αναγνωρίζουν και πολύ αγαθές δημοκρατικές προθέσεις στο εαμ-ελας,τις αντάρτικες ομάδες που δεν ανήκαν στον ελας,δηλαδή όλους όσους ήταν είτε απέναντι,είτε απλά ουδέτεροι και λίγο πολύ αμέτοχοι έναντι του ''εαμικού μεγαλείου''.

• Θαρρώ ότι καλύτερη και πιο σύντομη περιγραφή του είδους της εξουσιαστικής ιδιοσυγκρασίας του ελας,δεν θα μπορούσε να υπάρξει απ'αυτήν:Το Καρπενήσι είναι η πρώτη ελεύθερη πόλη που μπαίνει ο αρχηγός κι η υποδοχή του είναι αποθεωτική.Το Καρπενήσι ζει μεγάλες ώρες.
  Ενα ξέφρενο πανηγύρι ανάβει στην πλατεία και τους δρόμους.Ομως κάποιοι αντάρτες είναι περίεργα μαζεμένοι.Είναι οι αντάρτες του αρχηγείου Φθιώτιδας υπό τον Θάνο,που έχουν συμφωνήσει να μην πιούν καθόλου.Μια και είναι η πρώτη ελεύθερη πόλη που μπαίνουν,δεν θέλουν μες στη ζάλη του ποτού να δημιουργηθεί κανένα επεισόδιο που θα ντροπιάσει τον αγώνα.Για αυτόν που θα πιανόταν να πίνει έχουν αποφασίσει μεταξύ τους την εξωφρενική ποινή του θανάτου.
  ''Ο λαός του Καρπενησίου με κανάτες κρασί και τσίπουρο,μες στην πλατεία μας πρόσφεραν να πιούμε,αλλά εμείς δεν πίναμε λόγω της απόφασης μας.Τότε δημιουργήθηκε ζήτημα στους κατοίκους της πόλης ότι δεν πίνουμε μήπως φοβόμασταν ότι στο κρασί και στο τσίπουρο έχουν βάλει δηλητήριο''.
  Το θέμα φτάνει στον Αρη,ακούει την αυτοδέσμευση των ανταρτών και ρωτάει πονηρά:
  -Ποιός έκανε την πρόταση;
  -Εγώ,λέει μουδιασμένος ο Θάνος,πασίγνωστος για την αδυναμία του στο ποτό.
  Ο έχων την μεγαλύτερη αδυναμία στο ποτό,αποφάσισε και για την αντοχή όλων των υπολοίπων,διά γενικής απαγόρευσης.
  
  
• Στ'άρματα,στ'άρματα,εμπρός στον αγώνα:Το αντάρτικο συνεγείρει τους πάντες κι αυτοί αφήνονται στο γενικότερο ρεύμα που καταπολεμά την αγχογόνο πλήξη,δίνει φτερά στα πόδια των δημοτών,αν και μερικές φορές αφαιρεί κάθε αυτεπίγνωση.Ο Χαριτόπουλος περιγράφει την απόπειρα ενός Καραλίβανου να κουρσέψει ένα...γερμανικό πλοίο:
  Το πλοίο είχε αγκυροβολήσει στα ανοιχτά του αγίου Κωνσταντίνου και ο Φτεροδήμος το θεώρησε ενδιαφέρουσα λεία.Αυτός και άλλοι τέσσερις αντάρτες,εκ των οποίων ένας μόνο ήξερε να χειριστεί τα κουπιά,οι άλλοι ζήτημα είναι αν είχαν ξαναδεί θάλασσα στη ζωή τους πριν το αντάρτικο,ξεκίνησαν για το ρεσάλτο.
  Η εικόνα φουστανελάδων κουρσάρων με έντονα συμπτώματα ναυτίας δεν είναι συνηθισμένη.Πάντως ο ζαλισμένος Καραλίβανος μετά απο κοπιώδεις προσπάθειες κατόρθωσε να σκαρφαλώσει στο κατάστρωμα,αλλά μια γερμανική σφαίρα τον βρήκε στα νεφρά.Η πειρατεία ματαιώνεται και,καθώς η βάρκα απομακρυνόταν απο το καράβι,οι σφαίρες των γερμανών σκότωσαν τον αντάρτη Παρνασσό.Ενας άλλος αντάρτης της ομάδας,οΚαρανίκας,μέσα στην αναταραχή που δημιουργήθηκε,βρέθηκε μόνος του στη δεύτερη βάρκα.Μη γνωρίζοντας ούτε πως πιάνουν τα κουπιά,αφέθηκε στο ρεύμα.Το ρεύμα της θάλασσας κάποια στιγμή άλλαξε απότομα και τον έβγαλε ανεπάντεχα στην ακτή.Οσοι έτρεξαν κοντά του τον άκουσαν έκπληκτοι να λέει πως είναι ίλαρχος και δεν σηκώνει πολλές κουβέντες.
  Ούτε και πολλή σκέψη και έλλογο φόβο ο νους του δεν σηκώνει,θα πρόσθετα.
  
• Ηταν τέτοιο το κλίμα της πολεμικής μέθης που συμπαρέσυρε τους πάντες σε άμιλλα παράτολμων εγχειρημάτων.Ενας νεαρός δάσκαλος του αρχηγείου Παρνασσίδας,ο Λαοκράτης,αισθάνθηκε πως υστερούσε σε ανδρεία έναντι των άλλων ανταρτών.Ζήτησε να μιλήσει στον Διαμαντή και τον Νικηφόρο ιδιαιτέρως.
  -Είμαι δειλός,τους εξομολογείται με συντριβή.Οταν είναι να πάμε για μάχη,φοβάμαι,κόβονται τα πόδια μου.Κάντε με ότι θέλετε.
  Αυτοί προσπάθησαν να τον εμψυχώσουν.Ο Διαμαντής του είπε ότι θα ήταν παράλογο να μην φοβάται.Κι εκείνου τα χέρια ιδρώνουν πριν απο τη μάχη.Ανάλογα του μίλησε κι ο Νικηφόρος κι αποφάσισαν απο κοινού να μετατεθεί για ένα διάστημα στην επιμελητεία του αρχηγείου ώσπου να συνηθίσει.
  Μετά απο τρεις μέρες ο Λαοκράτης έκανε την πιο θαρραλέα πράξη που μπορεί ν'αποφασίσει άνθρωπος:στερέωσε το τουφέκι στο σαγόνι του και πάτησε τη σκανδάλη.
  Πως ν'αντέξει τόση...γενναιότητα ο άθρωπος;[τουλάχιστον απο το κάντε με ότι θέλετε,κατέληξε στο έκανα αυτό που προοριζόμουν]
  
• Ο Χαριτόπουλος περιγράφει τις αποτυχίες των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων των Ιταλών σε στερεά,θεσσαλία,δυτική μακεδονία και ήπειρο.Μια μοναδική επιτυχία τους οι Ιταλοί ''θα την πληρώσουν ακριβά'' στα στενά Πόρτας-Μουζακίου:
  Με πρωτοβουλία των τοπικών καπετάνιων Μπουκουβάλα,Πηλιορείτη,Καβαλάρη,Φασούλα,γίνεται προσπάθεια να πειστεί ο Καραγιώργης,που αποσύρεται με το επιτελείο του στην Πίνδο,να τους επιτρέψει ν'αμυνθούν στα στενά Πόρτας-Μουζακίου.-Μ'αυτές τις τιποτένιες δυνάμεις;
  -Μ'αυτές.
  -Οχι.Θα ρίξετε λίγες ντουφεκιές,μια παρενόχληση.
  Οι καπετάνιοι επιμένουν,κι ο ταγματάρχης Δ.Μπαλής,που συνοδεύει τον Καραγιώργη,παρεμβαίνει υπέρ τους:-Εμείς φεύγουμε,αυτούς τους αφήνουμε εδώ να πολεμήσουν.Αντί να καθόμαστε και αν τους δίνουμε εντολές,ας τους αφήσουμε να κάμουν όπως τους κόβει.Θα'χουν ύστερα και τις ευθύνες.
  Τα χαράματα της 8ης Ιουνίου η άνιση μάχη αρχίζει.Στην αμυντική διάταξη των μόλις 250 ανταρτών επιτίθεται ένα σύνταγμα πεζικού,μια μοίρα πυροβολικού και το σύνταγμα ιππικού της Αόστης-συνολικά 4.000 άντρες-με διαρκή αεροπορική υποστήριξη.Ούτε ο πιο ευφάνταστος άνθρωπος δεν μπορεί να προσδοκά κάτι περισσότερο απο μια θυσία.Οπως φαίνεται,''η φύση έχει θέσει όρια στις προσδοκίες των άλλων ανθρώπων,όχι όμως και των Ελλήνων.Οι Ελληνες ούτε στο παρελθόν ούτε τώρα υπόκεινται στους νόμους της φύσης''[Clogg][Ο Χίτλερ είχε κάνει λάθος:Η...αρεία φυλή κατοικούσε στα βουνά της Ελλάδας]
  Οσο κι αν ηχεί υπερβολικό ή και κάποτε κωμικό να παρουσιάζονται σχεδόν μονίμως οι Ελληνες νικητές πολλαπλάσιων δυνάμεων,υπάρχει ερμηνεία ανάλογων φαινομένων:''Στην πραγματικότητα,οι υλικές σχέσεις είναι πολύ απλές.Το δύσκολο είναι να κατανοηθούν οι ηθικές δυνάμεις που εμπλέκονται''[Clausewitz][και ποιός λαός είναι ο περισσότερο αδικημένος στην ιστορία,που όλοι του χρωστούν χωρίς να του ανταποδίδουν τα ίσα κ.τ.λ.;Ο ελληνικός,εξ ου και το δίκαιο-κι άρα το ηθικό-του κάθε αγώνα του.Μην το γελάτε:Μπορεί ''αδικίες'' να γίνονται αδιάκοπα και διαχρονικά σε κάθε γωνιά αυτού του πλανήτη,καμιά όμως δεν συγκρίνεται με το εύρος της ώθησης που δίνει ο ηθικός παράγοντας στον ξιπασμένο εκλεκτισμό του ελληνοπρεπούς αδούλωτου τράχηλου]
  Την επίθεση αρχίζει το ιταλικό ιππικό με μια επιλαρχία που επελαύνει ανεπτυγμένη.Και μόνο οι ιππείς είναι τέσσερις φορές περισσότεροι απο τους αντάρτες.
  ''Αυτοί θα μας πατήσουν με τ'άλογα'',λένε οι άντρες στα ταμπούρια ανήσυχοι,καθώς έχουν αυστηρή διαταγή να τους αφήσουν να πλησιάσουν.
  Σε απόσταση αναπνοής,τα πυκνά αντάρτικα πυρά ξεσπούν,μεταβάλλοντας την ιταλική επέλαση σε κόλαση:Αλογα,ιππείς,ανατρέπονται.Οσοι γλιτώνουν,στρέφουν,ρίχνονται πίσω.Το αφηνιασμένο ιππικό πέφτει πάνω στο πεζικό που ακολουθούσε,το παρασέρνει κι αυτό,φεύγουν πιλάλα μέσα στον κάμπο.Μπροστά μας άλογα σφαδάζουν,οι τραυματίες σέρνονται μέσα στα στάρια.Τα οπλοπολυβόλα μας βάζουν συνέχεια.Ολη η νευρικότητα κι η αγωνία των ανταρτών ξεσπάει.
  Πετάγονται απο τα χαρακώματα,ποιός τους βαστάει.
  Δυο ημέρες οι Ιταλοί προσπαθούν να διασπάσουν την αντάρτικη άμυνα,φέρνοντας κι άλλες ενισχύσεις,χωρίς να το κατορθώσουν.Οι αντάρτες θ'αποσυρθούν σε πιο ορεινές θέσεις μόνο όταν κινδυνεύσουν απο έλλειψη πυρομαχικών.Οι κατακτητές δεν τόλμησαν να τους ακολουθήσουν[προφανώς δεν...αντιλήφτηκαν την έλλειψη πυρομαχικών των ανταρτών,χώρια ότι είχαν και σκιαχτεί απο τους σύγχρονους Λεωνίδες.Ακόμη ακόμη χειρότερα όμως,κάποιος θα μπορούσε κάλλιστα να ισχυριστεί ότι δεν άξιζε τον κόπο η εξουδετέρωση μιας χούφτας ανταρτών με τίμημα επιπλέον υλικές απώλειες:Το ηθικό του πράγματος,δηλαδή η δικαίωση ή εκδίκηση ή όπως αλλιώς το βαφτίσει κανείς,δεν πολυσκότισε τους ιταλούς]και επιδόθηκαν σε εμπρησμούς και λεηλασίες των κοντινών χωριών προτού επιστρέψουν νικημένοι στις βάσεις τους.
  
  
• Τα αντίποινα των κατακτητών,εκτελέσεις και πυρπολήσεις χωριών,δεν συνδέονταν πάντα με κάποια αντιστασιακή ενέργεια που έγινε στην ίδια περιοχή.
  Και με τι συνδέονταν;Με το υπερπέραν;Ο Χαριτόπουλος ''αντικρούει'' δίχως ν'αντικαθιστά,απλά προσπερνά.
  Η συνηθέστερη μάσκα των υποκριτών είναι η ευαισθησία.Το κόστος της Αντίστασης για τον άμαχο πληθυσμό είναι το αγαπημένο θέμα των απόντων απο την εθνεγερσία πολιτικών και στρατιωτικών.Οι θάνατοι απο πείνα,οι φόνοι,οι ληστείες,οι βιασμοί και τα άλλα δεινά απο τους στρατιώτες του κατακτητή είναι,φαίνεται,γι'αυτούς λογικό κόστος της ξένης κατοχής.Μόνο που δεν το υφίσταντο οι ίδιοι.Και,αν η πελώρια ηθική πλευρά του ζητήματος,ενός δηλαδή υποταγμένου και έρποντος έθνους,δεν τους αγγίζει,θα πρέπει να δώσουν μια ικανοποιητική εξήγηση στο ερώτημα πόσα θύματα θα είχε η χώρα αν χιλιάδες Ελληνες οδηγούντο αδιαμαρτύρητα για εργασία στη Γερμανία ή ως συμπολεμιστές των χιτλερικών στο ανατολικό μέτωπο,όπως σχεδίαζαν ορισμένοι εκ των διαμαρτυρόμενων για τα αντίποινα.
  Στο ίδιο θέμα η θέση του Αρη ήταν ξεκάθαρη απ'την αρχή του αγώνα.Για να σπάσει τη φοβία και τους δισταγμούς,ήταν φορές αδυσώπητος.
  Θα κάψουν τη Μακρακώμη; ,έλεγε.Να την κάψουν.Οταν ελευθερωθούμε,θα βάλουμε μια ταμπέλα που θα λέει ''Εδώ ήταν κάποτε η Μακρακώμη''και θα πάμε να τη φτιάξουμε σε καλύτερο μέρος,καλύτερη.
  Μόνο απο την τελευταία Βελουχιώτικη φράση που παραθέτει,αποδέχεται το κάψιμο χωριών ως συντελεστή της λύσης,ενόσω αποκληρολογώντας όσους πολιτικούς και στρατιωτικούς αντιτίθονταν στο αντάρτικο,βάζει στο ίδιο τσουβάλι την αντίθετη άποψη κολλώντας την ταμπέλα του δοσιλογισμού σε όποιον διανοηθεί καν ν'αναρωτηθεί περί της σχέσης κόστους και οφέλους πολλών αντάρτικων ενεργειών[κάτι μου θυμίζει απο τα σημερινά αγαναχτισμένα αντιμνημονιακά παραληρήματα αυτό...].Κι αν το διανοηθεί και μόνο,η απάντηση που θα έρθει θα είναι ''καλά τα λες τώρα εσύ,μόνο που τότε δεν ζούσες''[σε ευθεία αναλογία με το κόστος των κακουχιών της κατοχής που δεν τις υφίσταντο οι πολιτικοστρατιωτικοί των Αθηνών εκείνης της εποχής].Εντός αυτού του πνεύματος,κάποιος θα μπορούσε να του γυρίσει στα μούτρα αντεστραμμένα την ίδια επιχειρηματολογία:''Καλά τα λες τώρα κι εσύ απ'την ασφάλεια της χρονικής και χωρικής απόστασης.Εαν στη Μακρακώμη είχες γονείς,παιδιά,συγγενείς κ.λ.π.,θα ήθελα να δω τι θα έλεγες''.
  Οσο για το θέμα της εργατικής επιστράτευσης ελλήνων σε γερμανικά εργοστάσια,αυτό δεν αφορούσε κυρίως τον πληθυσμό των Αθηνών,κι όχι τον κόσμο της υπαίθρου,που ήταν ο χώρος άσκησης του αντάρτικου;Αρα,το ότι δεν ακολούθησαν γερμανικά αντίποινα εν είδει σφαγών για τους πολλούς Αθηναίους που απλά διαδήλωσαν ειρηνικώς[και ουχί επιτέθηκαν σκοτώνοντας ή τραυματίζοντας γερμανικές περιπόλους],δεν έχουν και μεγάλη σχέση με αμφιλεγόμενες εις ότι αφορά την χρησιμότητα τους ανταρτοεπιθέσεις στην εκτός Αθηνών χώρα.
  Δεύτερο τσουβάλιασμα και ανακάτωμα:Η συνηθέστερη πρόζα των εθνολαϊκιστών είναι ο εξωραϊσμός.
  
• Σε καλύτερο μέρος θα ξαναχτιστούν οι Μακρακώμες,βάσει σχεδίου[γιατί πριν ήταν χτισμένες πάνω...στην άμμο]:Ο Θεσσαλός καπετάνιος Νικηταράς,απο τις πιο αγαθές ψυχές του αντάρτικου,βλέπει σε ένα καμένο χωριό της Θεσσαλίας έναν νοικοκύρη που έχτιζε ένα ντουβαράκι για να σκεπάσει μια γωνιά με καλάμι και να φυλάξει εκεί μέσα τη γίδα και τα παιδιά του απ'τον αγέρα και το χιόνι.Ο Νικηταράς τον φωνάζει και του λέει να σταματήσει το χτίσιμο γιατί σε λίγο,που θα ερχόταν η λαϊκή εξουσία,το χωριό ολόκληρο θα ξαναχτιζόταν βάσει σχεδίου.Τουλάχιστον του...ζέστανε τη ψυχή.
  
• Η Ιταλία παραδίνεται και οι ιταλικές στρατιές στην Ελλάδα αποτελούν πολύτιμη λεία:
  Σε όλη τη χώρα έχουν πέσει πάνω στους Ιταλούς,για να τους πείσουν να προσχωρήσουν στους Ελληνες,χωρικοί κάθε ηλικίας,γυναίκες και παιδιά κατά ομάδες.Τους λένε ότι για αυτούς τελείωσε ο πόλεμος και να πείσουν και τους συναδέλφους τους να έρθουν στους αντάρτες,για να είναι ασφαλείς,αντί να καταλήξουν σε κάποιο γερμανικό στρατόπεδο εργασίας.Οι Ιταλοί δεν μπορούν να το πιστέψουν:''Δεν ξέραμε τίποτα για τις προθέσεις των Ελλήνων.Λέγανε την αλήθεια;Λέγανε ψέματα;Πως μπορούσαν απο τη μια μέρα στην άλλη να τα'χουν ξεχάσει όλα;[Γκαλιμπέρτι]
  Πράγματι αυτοί οι απλοί άνθρωποι έχουν ξεχάσει όσα πριν λίγες μέρες ακόμη υφίσταντο απο τους κατακτητές τους,κατανοώντας τη σημασία που έχει να τους πάρουν με το μέρος τους.''Τόσο υπέροχη ήταν η στάση του λαού μας ώστε επανειλημμένα οι Αγγλοι αξιωματικοί,που φοβούνταν αντίποινα εκ μέρους του λαού,έκφρασαν τον θαυμασμό τους για την ανωτερότητα του ελληνικού λαού''[Σαράφης]Την ανωτερότητα και φυσικά την...ανιδιοτέλεια αυτού του θαυμαστού γεγονότος-Τι θα γινόταν όμως εαν ταυτόχρονα μαζί με τους ιταλούς,καταρρέαν και παραδίδονταν στους συμμάχους και οι γερμανοί,δηλαδή οι έλληνες δεν θα είχαν ανάγκη οπλισμού για την συνέχιση του αγώνα κατά του εναπομείναντος κατακτητή;
  Υπάρχουν βέβαια παντού και πάντα οι εξαιρέσεις που αμαυρώνουν το...ανιδιοτελές του πράγματος,ειδικά όταν έχουν σαν βάσιμη δικαιολογία τους την παράδοση των ιταλών στους γερμανούς,δηλαδή την απώλεια για το αντάρτικο πολύτιμων υλικών και ανθρωπίνων δυνάμεων[οπότε,μάλλον κι οι Ελληνες,σαν άνθρωποι κι αυτοί,υπόκεινται στους νόμους της φύσης]:
  Ούτε οι Ιταλοί της Ιτέας,που παραδόθηκαν στους Γερμανούς κι οδηγήθηκαν στη Λαμία,γλίτωσαν το ψείρισμα απο τους χωρικούς:Στα καγκέλια του δρόμου,γύρω στο 51ο χιλιόμετρο,ενεδρεύουν κρυμμένοι στις ''πατουλιές'' Βαριανίτες,Κολοβατιανοί,Σεγδιτσιώτες,εμπειρογνώμονες της ζωοκλοπής.
  Οι ενεδρευταί ξεπετάγονται και ξεκόβουν πέντε έξι σαστισμένους και ζαβλακωμένους κατακτητάς.Οπως ακριβώς ξεκόβουν τα πρόβατα!Τους τραβάν παραπέρα,τους γδύνουν απο τις στολές τους,μπορεί να φθάσει η μεγαλοψυχία τους καμιά φορά στο να τους δώσουν κανένα κουρέλι,κι ύστερα τους ξαναρίχνουν,με τα σώβρακα τις περισσότερες φορές.Στο χωριό Σωτήρα έξω απο τα Τρίκαλα,οι εαμίτες στήνουν το σκηνικό των διαπραγματεύσεων σε ένα χωράφι μεταξύ του ιταλού στρατηγού Ινφάντε[και της περίφημης μεραρχίας Πινερόλο]και του άγγλου συνταγματάρχη Χιλς:
  Κάτι πονηροί δεν αντέχουν να περιμένουν κι έχουν αρχίσει να ξεμοναχιάζουν τους Ιταλούς στρατιώτες:Ενθύμιο,ενθύμιο! ,φώναζαν την ώρα που γδύνανε τους φαντάρους παίρνοντας τους ότι αντικείμενα αξίας βρίσκανε πάνω τους.
  Η τελική συμφωνία κλείνεται λίγο αργότερα αφού εγγυηθεί προσωπικά για την τύχη των Ιταλών κι ο αναπληρωτής αρχηγός της ΒΣΑ Γούντχαουζ. Πάντως ''στον ουδέτερο παρατηρητή προκαλεί κατάπληξη το πόσοι Ελληνες συμπαραστάθηκαν στους ταπεινωμένους πρώην καταπιεστές τους,ακόμη και χωρίς ανταλλάγματα''[Φλάισερ].Εμένα δεν μου προκαλεί καμιά κατάπληξη το πως οι αριστεροί ιστορικοί όλων των εθνικών καταγωγών δεν υπόκεινται κι ούτε δίνουν κι αναφορά σε φυσικούς νόμους,αλλά βλέπουν παντού ρομαντικές ανιδιοτέλειες που δεν βρίθουν,υποτίθεται,ανταλλαγμάτων[είτε υλικών είτε των,πολλές φορές αποτελεσματικότερων για την κατασκευή και κατοχύρωση ηθικών μυθοποιήσεων,άυλων].
  
• Απειλή ο Χαριτόπουλος βλέπει μόνο στο πρόσωπο της αυτού μεγαλειότης Αγγλίας.Εσωτερική παρέμβαση στα ελληνικά πράγματα του ελασίτη έλληνα ο τράχηλος δεν ζυγώνει:Διαιρέσεις,υποδιαιρέσεις και εμφύλιοι θ'αποφευχθούν διά της συγχωνεύσεως όλων των αντάρτικων οργάνωσεων απο το εαμ-ελας:
  Ο Ψαρρός καλείται απο τον Σαράφη στη νέα έδρα του γενικού στρατηγείου του Αρη και μένει μαζί τους τρεις μέρες.Ο στρατηγός προσπαθεί να πείσει τον παλιό του φίλο να προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ ως επιτελάρχης του γενικού στρατηγείου ή ως στρατιωτικός αρχηγός της Ρούμελης.Αυτός δεν πείθεται.Παραμένει προσκολλημένος στο άρμα της βρετανικής συμμαχικής αποστολής κι ακολουθεί την προτροπή του Μάγιερς ν'ανασυγκροτήσει το 5/42.Το ΓΣ του ΕΛΑΣ στέλνει γραπτή διαταγή προς το αρχηγείο Ρούμελης να επιστρέψει στον Ψαρρό όλο τον υλικό εξοπλισμό που είχε κατασχεθεί.Επίσης,να επιτρέψει στους αντάρτες που είχαν προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ,αν το θέλουν,να ξαναγυρίσουν στο 5/42.
  Στην αγία τριάδα έρχεται κι ο Μάιερς,εμφανώς αλλαγμένος απο την τελευταία τους συνάντηση.Το Κάιρο του έχει απαγορεύσει ρητώς την υπογραφή του συμφωνητικού όπως αυτό τροποποιήθηκε στην Αθήνα.Επιμένει στον έλεγχο του ελληνικού αντάρτικου μέσω των Βρετανών αξιωματικών-συνδέσμων.Ο ταξίαρχος Μάιερς συναντάει τα τρία μέλη του στρατηγείου στο σπίτι που χρησιμοποιούν σαν αρχηγείο και με πολύ σοβαρό ύφος τους ζητάει να σηκωθούν για να τους διαβάσει μια επίσημη νότα της αγγλικής κυβέρνησης.
  Εκείνη τη στιγμή δεν είναι ο ''σύμμαχος'' αξιωματικός,μα ο εντεταλμένος της κυβέρνησης της αυτού μεγαλειότητος για να επιδώσει την απειλή της στους Ελληνες.
  Εχοντας να επιδώσει μια επίσημη νότα,τον Χαριτόπουλο πείραξε και το ανάλογο της περίστασης ''ύφος'' του Μάγιερς,που προφανώς θα έπρεπε για να μη θίξει τους Ελληνες[όπου έλληνες ως γνωστόν ήταν μόνο οι ελασίτες]να είναι χαλαρός και να κάνει αστειάκια.
  Συνεχίζει ο Χαριτόπουλος:Οπως γράφει αυτάρεσκα στο βιβλίο του ο Μάιερς:Στάθηκα προσοχή...Οι τρεις Ελληνες,εντυπωσιασμένοι,με μιμήθηκαν''.
  Αφού τους διαβάζει ένα κατηγορητήριο εναντίον του ΕΑΜ,σύμφωνα με το οποίο προσπαθεί να επιβάλει στη χώρα κυβέρνηση της αρεσκείας του,και τονίζει με έμφαση ότι ''η βρετανική κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει ποτέ καμιά αλλαγή των προπολεμικών σχέσεων με την Ελλάδα'',καταλήγει σε ένα εξίσου εντυπωσιακό φινάλε:''Μόλις τελείωσα τον λόγο μου,εγκατέλειψα αμέσως το δωμάτιο''[Μάιερς].
  Τι παραλείπει ο Χαριτόπουλος να τονίσει;Οτι ο Μάιερς πήγε να συναντήσει αξιωματικούς γενικού στρατηγείου του ελας,άρα ο στρατιωτικός κώδικας επιβάλλει τυπικές επισημότητες μεταξύ αξιωματικών του στρατού.Επίσης ξεχνάει ότι μετά την μίμηση της στάσης προσοχής του Μάιερς:Ζήτησα την άδεια να καθήσω κι ύστερα τους απηύθυνα τον παρακάτω προσεχτικά ετοιμασμένο λόγο,τον οποίον κατέγραψα,κατά λέξιν,στο ημερολόγιο μου.
  Τι έλεγε ο λόγος,πέραν της συνοπτικής περιγραφής του Χαριτόπουλου που χρησιμοθηρικά βολεύει την δική του ιστορική ερμηνεία;
  Η κυβέρνηση της αυτής μεγαλειότητος εκφράζει την έντονη δυσαρέσκεια της για την πολιτική του ΕΑΜ των τελευταίων μηνών.Η δυσαρέσκεια αυτή αναφέρεται στις προσπάθειες του ΕΑΜ να καταλάβει την εξουσία στα βουνά διά της βίας και να διαλύσει αντάρτικες ομάδες πιστές στους συμμάχους.Η κυβέρνηση δεν θεωρεί ότι η ενέργεια αυτή αφορά τις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος,αλλά ότι επηρεάζει δυσμενώς τη συνέχιση του πολέμου απο μέρους των συμμάχων.Η κυβέρνηση μας,παρόλο που θεωρεί τον βασιλιά της Ελλάδας σαν νόμιμο αρχηγό της Ελλάδας μέχρι την απελευθέρωση της χώρας,δεν έχει πρόθεση να τον επιβάλει σαν βασιλιά ενάντια στη θέληση του λαού.[Ελληνική περιπλοκή/Μάιερς].
  Ούτε καν κάνει λόγο ο Μάιερς,ασχέτως των πραγματικών προθέσεων μετέπειτα των βρετανών,για''καμιά αλλαγή των προπολεμικών σχέσεων'',αλλά ο Χαριτόπουλος βιάζεται να μυρίσει τον λάκκο που έχει η φάβα,αφού ήδη τον έχει μυρίσει ο αλάνθαστος πολιτικός αναλυτής,στρατηγός,μελλοντολόγος και χίλια δυο άλλα υπεροχοφανή,Βελουχιώτης.Τα πράγματα δεν έγιναν έτσι,ο Μάιερς δεν σηκώθηκε να φύγει κατευθείαν κι ο Χαριτόπουλος[που κουράστηκε επί χρόνια να...διασταυρώνει πράγματα για τον Αρη απ'αυτούς που πολεμούσαν στο πλευρό του Αρη η ήντουσαν το μάτι του κάπα κάπα]παραθέτει την αφήγηση του Τζήμα:
  Ο Τζήμας αναπαριστά τη σκηνή:''Σηκώθηκα κι εγώ κι ο Σαράφης.Ο Αρης έβγαλε την ταμπακιέρα του κι άρχισε να στρίβει τσιγάρο,έχοντας το ένα πόδι πάνω στο άλλο''.
  Ο αρχηγός μένει απαθής και για το απειλητικό διάβημα και για την απόρριψη του εαμικού αντισχεδίου.Ετσι κι αλλιώς απεχθάνεται κάθε είδους συμφωνία με τους Βρετανούς.Για την επιμονή τους να είναι το ελληνικό αντάρτικο υποδιαιρεμένο κατά περιφέρειες με επικεφαλής βρετανούς αξιωματικούς,συνόψιζε πικρά:''Υποδιαίρεση,διαίρεση,εμφύλιος πόλεμος,αφαίρεση γερμανών,πρόσθεση βρετανών''.Ποιό ''βρετανικό'' τακτ κι άλλες ''αστικές''ορθοπρέπειες μεταξύ αξιωματικών;Ο Σαράφης κι ο Τζήμας σηκώθηκαν,ο ''αυθεντικά λαϊκός'' Βελουχιώτης έβγαλε να καπνίσει σταυροπόδι:Βέβαια,έτσι παρουσιάζει μια δήθεν άλλη αφήγηση των γεγονότων απ'αυτήν του Μάιερς,όμως αυτό που φαίνεται και πάλι είναι ότι Σαράφης και Τζήμας σηκώθηκαν αφού σηκώθηκε κι έφυγε κατευθείαν μετά την επίδοση του λόγου του ο Μάιερς,για λόγους σεβασμού-οπότε η αναπαράσταση του Τζήμα περιγράφει τα ίδια που περιγράφει κι ο Μάιερς.
  
• Ο Μάιερς,μετά την απόκρουση των ιταλικών εκκαθαριστικών επιχειρήσεων,βάζει σε εφαρμογή το σχέδιο αντιπερισπασμού ''Animals''.Πολλά τα πετυχημένα σαμποτάζ κι έτσι οι γερμανοί στέλνουν ενισχύσεις στην Ελλάδα,ενώ επίκειται συμμαχική απόβαση στη Σικελία.Ο...αντικειμενικός Χαριτόπουλος,τονίζει την υπερβολή του πράγματος[οι εγγλέζοι είναι ο διάολος μεταμορφωμένος,κι έτσι πρέπει να παραμείνουν σε όλη την αφήγηση στο ρόλο του απόλυτου κακού που ξεπλένει όλες τις ελληνικές αστοχίες υλικού]:
  Οι Γερμανοί δεν ήταν αφελείς.Περιμένουν τη συμμαχική απόβαση στην Ευρώπη κι έχουν σωστά προβλέψει τα πιθανά σημεία.Αυτή η αιφνίδια ένταση των σαμποτάζ και των επιθέσεων σωστά ερμηνεύεται απο το Βερολίνο ως επιχείρηση αντιπερισπασμού.Μόνο απο τις επιτόπιες γερμανικές διοικήσεις εκφράζονται φόβοι για μια πραγματική συμμαχική απόβαση στην Ελλάδα.Το γερμανικό στρατηγείο ΝΑ Ευρώπης,αφού αναλύσει τη δημιουργηθείσα πολεμική έξαρση,συμπεραίνει:''Ολοι οι ανωτέρω λόγοι καθιστούν δυνατήν[ως επικείμενην],μίαν αποβατικήν επιχείρησιν των συμμάχων εις τα δυτικάς ακτάς της Ελλάδος τη υποστηρίξει των συμμοριών''.
  Τελικά οι διιστάμενες γερμανικές απόψεις συγκλίνουν ότι είναι πιθανό ένα διπλό συμμαχικό άλμα προς Σικελία και Ελλάδα.
  Κι όταν ακόμη εκδηλωθεί η απόβαση στη Σικελία,οι Γερμανοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι πρόκειται περί διπλού συμμαχικού άλματος,που περιλαμβάνει και την Ελλάδα,γι'αυτό δεν ανακαλούν τις ενισχύσεις που κατευθύνονται προς τη χώρα.Οι Βρετανοί ιστορικοί διογκώνουν υπέρμετρα τη γερμανική παραπλάνηση που πέτυχαν,και τους μιμούνται πρόθυμα και Ελληνες ιστοριογράφοι αναφέροντας μετακινήσεις μεραρχιών απο το ένα μέτωπο στο άλλο.
  Πρόκειται για υπερβολή.Υπήρξαν όντως μετακινήσεις μονάδων,αλλά προαποφασισμένες εξαιτίας του ογκούμενου ένοπλου αγώνα στην Ελλάδα και του διαρκούς φόβου της απόβασης.Γι'αυτό,όταν οι σύμμαχοι αποβιβάστηκαν στη Σικελία,οι γερμανικές δυνάμεις δεν αποσύρθηκαν απο την Ελλάδα,αλλά έφτασαν και νέα τμήματα ορεινών καταδρομών εκπαιδευμένα στον αντιανταρικό πόλεμο.
  Με δυο λόγια:Οι γερμανοί δεν ήταν αφελείς,πιθανολογούσαν ότι επίκειται συμμαχικό άλμα και προς την Ελλάδα,άρα μη μπορώντας ν'αφήσουν έξω απο τους υπολογισμούς αυτή την πιθανότητα,διασπείρουν τις ενισχύσεις τους.Το ότι δεν αποσύρθηκαν απο την Ελλάδα μετά την απόβαση στη Σικελία,καταδεικνύει ότι η μεταφορά των δυνάμεων τους ήταν ήδη αρκετή ώστε να εγκαταλείψουν τόσο γρήγορα τα ελληνικά εδάφη.Πως μπορείς να ισχυρίζεσαι ότι όντως υπήρξαν μετακινήσεις γερμανικών μονάδων στην Ελλάδα και εξαιτίας του διαρκούς φόβου πιθανής απόβασης,αλλά να μην παραδέχεσαι το πετυχημένο της παραπλάνησης;
  Το μόνο που λείπει σαν κερασάκι αυτού του αντιαγγλικού παροξυσμού,με βάση ότι και απ'αυτήν εξέλιξη το κκε βιάστηκε να συμπεράνει ότι οι γερμανοί υποχωρούν απ΄την ελλάδα και ξεκίνησε τις...δικές του εκκαθαρίσεις,είναι ο ισχυρισμός ότι ο αγγλικός σχεδιασμός ύφανε μ'ένα σμπάροδυο τρυγόνια,έτσι ώστε,εκτός απο τους γερμανούς,να παγιδευτεί και ο ελας!
  Θα το σύστηνα,εαν τύχει να με διαβάσει ποτέ ο Χαριτόπουλος,να το κάνει σε μια επόμενη μελέτη του-η ιστορία δεν είναι μόνο εξακρίβωση των δρώμενων και των επισήμως λεχθέντων,αλλά και κρύφιοι σκοποί που στοχεύουν ανθυποκείμενες παραλλάσουσες εκδοχές του/ων επιδιωκόμενου/ων.
  
• Η τόλμη και οι επινοήσεις των Ελλήνων,φυσικά και δεν πειράζει να φουσκώνονται-αν και αρκεί ένα τσίμπημα για να σκάσουν:Ενας παπάς στο Αγρίνιο,ο Κωνσταντίνος Παπαβαλής,ξεπέρασε με την τόλμη και τις επινοήσεις του και αυτόν τον κινηματογραφικό Ροκαμβόλ του Μπελή.Για να βγάλει απο το γερμανοκρατούμενο Αγρίνιο τα όπλα των παραδοθέντων Ιταλών,οργάνωσε περισσότερες απο 35 κηδείες.Εννοείται πως κάθε φορά αντί της σορού μέσα στο φέρετρο ήσαν ιταλικά όπλα.
  Η νεκρική πομπή ξεκινούσε συνήθως απο το δημοτικό νοσοκομείο,όπου ήταν η μυστική αποθήκη του ΕΛΑΣ.Πέρναγε μέσα απο την πόλη με τις ανάλογες ψαλμωδίες κι οι Γερμανοί στρατιώτες των μπλόκων στέκονταν προσοχή και χαιρέταγαν στρατιωτικά.Στο νεκροταφείο η πομπή κατέληγε πάντα στον μεγάλο οικογενειακό τάφο της οικογένειας Σπ.Τζωρτζόπουλου,όπου κρύβονταν τα όπλα,και τη νύχτα κατέβαιναν οι ελασίτες απο το βουνό να τα παραλάβουν.
  Οι Γερμανοί σαν κάτι να υποψιάστηκαν με τις τρεις και τέσσερις κηδείες την ημέρα.Κάποια φορά σταματάνε καθ'οδόν την πομπή για να κάνουν έρευνα στη νεκροφόρα.Ανοίγουν το καπάκι του φερέτρου και το θαύμα γίνεται:Στη συγκεκριμένη κηδεία υπήρχε πράγματι σορός,η μόλις αποβιώσασα γιαγιά του Χ.Μπανιά.Περισσότερες απο 35 κηδείες διά τρεις τέσσερις την μέρα,μας κάνουν περίπου μια επιχείρηση εννιά με δέκα ημερών:Επί τόσες ημέρες,λοιπόν,κάθε ημέρα είχαμε τρεις με τέσσερις κηδείες.Οι γερμανοί όμως δεν ήταν αφελείς,κάτι υποψιάστηκαν,αλλά τελικά την μία και μόλις φορά που επιχείρησαν να ελέγξουν τα φέρετρα,η τύχη πήγε με τους ''τολμηρούς''.Η τύχη,που εαν την έχεις διάβαινε,έκανε το θαύμα της.
• Για την σύγκρουση μεταξύ των αντάρτικων ομάδων εννοείται ότι φταίνε κυρίως οι Αγγλοι.Εαν αυτοί εξέλειπαν όλα θα κυλήσουν ομαλότερα και ενωμένοι κι αγκαλιασμένοι οι αντάρτες θα πολεμούσαν τον κατακτητή μέχρι τέλους- κι η μεταπελευθερωτική τροπή των πραγμάτων θα ήταν ομοίως εξακολουθητικά φυσιολογική.Συνήθως αυτή η αυτοθυματοποίηση υποκρύπτει συμπλέγματα κατωτερότητας,αλλά για την περίπτωση της εθνικής αντίστασης,που απο μόνη της ήταν μια μεγαλειώδης ''λαϊκή εκδήλωση'',η υπονόμευση της απ'τους κακούς ξένους σημαίνει ότι το μεγαλείο της απελευθέρωνε τέτοιες δυνάμεις που θα ήταν αδύνατο να ελεγχθούν απ'τους κακούς συμμάχους και τα ντόπια τσιράκια τους,που ήταν αυτοί που αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων-κι όλοι οι υπόλοιποι οι ''ανώτεροι''.
  Ολοι οι υπόλοιποι;Οχι ακριβώς.Ναι μεν είναι οι κακοί σύμμαχοι που εξοπλίζουν το σύνταγμα του Ψαρρού της ΕΚΚΑ[αυτό που είχαν γδύσει ήδη απ'τον προηγούμενο οπλισμό του οι ελασίτες],αλλά οι ακραίοι τσιμπάνε:
  Οι Αγγλοι υφαίνουν με υπομονή προσεκτικά τον ιστό τους κι οι Ελληνες μπερδεύονται πάνω του.Λίγο μετά την μάχη της Παύλιανης με τους Ιταλούς κι αφού τα ελασίτικα τμήματα έχουν επιστρέψει στις θέσεις τους,ο Βερμαίος παίρνει ένα απροσδόκητο μήνυμα απο τον επιτελάρχη του αρχηγείου Στερεάς ταγματάρχη Ζούλα,που δίνει ξανά τέλος στην ειρηνική συνύπαρξη με το 5/42:''Γνωστής ούσης της θέσεως ημών απέναντι των μη υπογραψασών το συμφωνητικό μας οργανώσεων,δύνασθε να διαλύσετε το 5/42 στοπ''.
  Πρόκειται για πλήρη ανατροπή της προηγούμενης αυστηρότατης διαταγής του γενικού στρατηγείου,που απαγόρευε ρητώς κάθε εχθρική ενέργεια εναντίον άλλων ομάδων ή οργανώσεων.
  Αυτά όμως είναι ψιλά γράμματα για τους τοπικούς ηγέτες και τους αντάρτες του ΕΛΑΣ.Ακόμη η ανάσα τους μυρίζει μάχη,έχουν νεκρούς και τραυματίες απο τους Ιταλούς και δίπλα τους,χάρη στις δικές τους θυσίες,κάποιο ''ξένο κατασκεύασμα'' συγκροτείται μέσα στη ''δική τους'' περιοχή με άνεση και ασφάλεια ως αυριανός αντίπαλος[''ξεχνώντας'' ν'αναφέρει ο Χαριτόπουλος ότι τα μέρη αυτά ετύγχανε να είναι η γενέτειρα του Ψαρρού].Επιπλέον,μια καθόλου αμελητέα,αν όχι η κύρια αιτία εχθρότητας των ελασιτών για τους ''Ψαριανούς'',είναι ότι εκείνοι έχουν τα πάντα και αυτοί τίποτα.Η προκλητική ευμάρεια του 5/42 διογκώνεται απο τις διαδόσεις των κατοίκων της περιοχής και την ανέχεια των ανταρτών του ΕΛΑΣ.
  Ο Βερμαίος είναι σύμφωνος με το πνεύμα του σήματος.Ο ήπιος Διαμαντής απουσιάζει.Ο Νικηφόρος είναι διστακτικός σε μια νέα πρόβα εμφυλίου πολέμου.Κάποιοι άλλοι υπερθεματίζουν σε επιθετικότητα και ριζοσπαστικές λύσεις.Πιο ώριμος,ο Καραλίβανος,που ειδοποιείται,αρνείται με κάποιο πρόσχημα να συμμετάσχει σε εμφύλια σύγκρουση.
  Τελικά επικρατεί η γνώμη των σκληρών...Σάμπως κι η κομμουνιστική προπαγάνδα δεν εδράζεται σε έχοντες και κατέχοντες,όπου οι τελευταίοι βρίσκονται σε ανέχεια λόγω των πρώτων;Μα δεν υπήρχε κίνδυνος κομμουνισμού λόγω εαμ-ελας,η αντίσταση ήταν πρωτίστως ''λαϊκή υπόθεση'',άρα κι οι εγγλέζοι δεν θα έπρεπε να κάνουν ασκήσεις στρατιωτικής ισορροπίας μεταξύ των διάφορων αντάρτικων ομάδων,σύμφωμα με αυτήν την αφήγηση.Ετσι συνεπάγεται ότι το ΚΚΕ δεν θα μπορούσε να ελέγξει το εαμικό κίνημα για να επιβάλλει τους μονοπωλιακούς εξουσιαστικούς σκοπούς του.Ελα όμως που ο ταγματάρχης Ζούλας,πήρε εντολή απ'την αόρατη αρχή:
  Οι εξηγήσεις που δίνει ο εκδότης της διαταγής ταγματάρχης Ζούλας είναι ότι,αγανακτισμένος απο τη στάση του Ψαρρού,πρώην συμμαθητή του στη σχολή ευελπίδων και φίλου του,έκανε ότι έκανε εν βρασμώ ψυχής.
  Πολύ απλοϊκό για να γίνει πιστευτό.Το πιθανότερο είναι ότι ο ταγματάρχης Ζούλας κάποιον καλύπτει,κάποιον,όπως εύστοχα σημειώνει ο Πυρομάγλου,''ιστάμενο υψηλότερα απο τον Καραγκίτση στην ιεραρχία του ΚΚΕ''.Η περίεργη σιωπή του Μανιάτη,πιθανού κομιστή της εντολής,σε όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης,είναι ενισχυτική αυτής της άποψης.Κι ενισχυτική της συμμαχικής άποψης για το εαμ-ελας και για τον ρόλο που παίζει πίσω απ'αυτό το ΚΚΕ.Ενώ και οι Εγγλέζοι κάνουν την ίδια διάγνωση με αυτή που καταλήγει να κάνει[και που δεν μπορεί να την αποκρύψει απο μια αφήγηση που επιζητά επισταμένως τον διαχωρισμό του εαμ-ελας απο το κκε] ο Χαριτόπουλος,το κρίμα πέφτει κυρίως πάνω στους βρετανούς αξιωματικούς!
  Η αναχώρηση της αντιστασιακής αποστολής για το Κάιρο έχει προγραμματιστεί για τις 9 Αυγούστου.Τρεις ημέρες νωρίτερα στο βουνό έχει εμφανίζεται ο ίδιος ο Σιάντος με την ομάδα των αντιπροσώπων που θα ταξιδέψουν.Ο γραμματέας του ΚΚΕ δεν συνοδεύει απλώς την αντιπροσωπεία απο την Αθήνα,έρχεται αποφασισμένος να εγκατασταθεί εκεί και ν'αναλάβει την πολιτική ηγεσία του αντάρτικου για να επιβάλλει την κομματική τάξη.Διακατέχεται απο έναν μόνιμο φόβο πως,εαν το αντάρτικο δεν είναι απολύτως ελεγχόμενο,θα περάσει ''πάνω απο το κεφάλι μας''.Παράλληλα ο Σιάντος αναζητά στο βουνό και μια προσωπική διέξοδο,επειδή αδυνατεί να ελέγξει τον Ιωαννίδη και τον μηχανισμό του με τους υπόλοιπους ''σοβιετικούς'' Ρούσο,Μπαρτζιώτα κ.α.
  Προσωπική διέξοδο κι ένα πρωτόγνωρο νόημα στη ζωή τους έδινε η συμμετοχή στην αντίσταση[η συμμετοχή στον ελας] και στον κόσμο της υπαίθρου,τον απλό κόσμο που:Η κεντρική ιδέα που διαπερνά,ενώνει και καθορίζει τη δράση των ανταρτών του ΕΛΑΣ,το φωτεινό σύμβολο του νέου αγώνα,είναι η εθνεγερσία του 1821.''Οι Τούρκοι είχαν φύγει γιατί αγωνίστηκε ο κόσμος για τη λευτεριά του.Είχαμε συνειδητοποιήσει ότι έπρεπε κι εμείς ν'αγωνιστούμε για να διώξουμε τους κατακτητές'',εξηγεί απλά η ανήλικη ανθυπολοχαγός του ΕΛΑΣ Ευαγγελία Μονσάν απο την Καστοριά.Με αυτές τις καταβολές είναι σε τέτοιον βαθμό εμποτισμένοι με την έννοια του χρέους προς την πατρίδα ώστε ''η συμμετοχή τους στην αντίσταση είναι επιβεβλημένη ηθική πράξη''.
  Κι επειδή είναι άνθρωποι είναι απλοί,οι περισσότεροι δεν ενδιαφέρονται για θεωρίες ή μακρόπνοα πολιτικά σχέδια.Μοναδικό τους αίτημα,όταν με το καλό απελευθερωθούν,είναι να μην επιστρέψουν πάλι σαν παρίες στο κοινωνικό περιθώριο.Ο ιστορικός παραλληλισμός απο τη μεριά του Χαριτόπουλου,έχει σκοπό ν'αντικρούσει το ''προπαγανδιστικό κατασκεύασμα'' που ρίχνει λάσπη στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα:
  Οποιος επικαλείται την εμφύλια σύγκρουση του 1943 μεταξύ των αντιστασιακών οργανώσεων,για να διαγράψει το μεγαλείο της Αντίστασης,θα πρέπει για τους ίδιους ακριβώς λόγους-τις πολύ αγριότερες και φονικότερες εμφύλιες συγκρούσεις-να διαγράψει και το 1821.Μπορούμε λοιπόν να επικαλούμαστε και τα δύο γεγονότα χωρίς το ένα ν'αναιρεί το άλλο,αφού οι απλοί άνθρωποι δεν συμμερίζονταν τις ορέξεις μιας μειονότητας του ΚΚΕ.Για την ακρίβεια,δεν μπορούσαν να τις αντιληφτούν όπως αυτές επικαλύπτονταν υπό τον μανδύα της αντίστασης στις κατοχικές συνθήκες.Πιό εύκολο ήταν να ρίχνουν το ανάθεμα στους γνωστούς υπόπτους:Ο ''πρώτος γύρος'' είναι η αντίδραση της πλειονότητας των Ελλήνων πατριωτών σε μια μειονότητα η οποία έχει εκχωρήσει το μέλλον της χώρας στις βρετανικές ορέξεις.Ο ΕΛΑΣ τον Οκτώβριο του 1943 έχει την ηθική υποστήριξη όλων σχεδόν των Ελλήνων και την εχθρότητα όλων των Βρετανών αξιωματικών.Ακόμη κι ο υπαρχηγός του ΕΔΕΣ Πυρομάγλου είναι σύμφωνος ως προν τον καταλογισμό των ευθυνών και φυσικά ο Χαριτόπουλος δεν χάνει την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει την μαρτυρία-κρίση του:Δικαίως ο υπαρχηγός του ΕΔΕΣ καταλογίζει την κύρια ευθύνη στο Κάιρο και στους πολιτικούς της Αθήνας,ενώ θεωρεί ότι ''αι ευθύναι του ΕΑΜ διά τον εμφύλιον πόλεμον είναι δευτερεύουσαι''.Η μεγαλειώδης Αντίστασις του ελληνικού λαού θα μεταβληθεί εις σπαρακτικόν θέαμα αλληλοεξοντώσεως,διότι ούτως ηυδόκησε το Κάιρον τον Αύγουστο του 1943.Εκεί όπου οι Αγγλοι στήλωσαν τα πόδια στο θέμα της επιστροφής ή μη του Γεωργίου,μια διαβεβαίωση που ήθελαν,εν μέσω πολέμου με τον άξονα,οι αντιπρόσωποι του βουνού.Τις ίδιες εμμονές είχε ο βρετανικός παράγοντας και όσον αφορά τους βαλκανικούς μας γείτονες,μόνο που αυτοί οι βαλκανικοί γείτονες είχαν την πρόνοια:Στη Γιουγκοσλαβία και στην Ιταλία οι ανάλογες βρετανικές προσπάθειες απέτυχαν παταγωδώς.Ο ηγέτης της γιουγκοσλαβικής αντίστασης Τίτο με εύσχημο τρόπο ξεπερνούσε ως πρόωρο το πολιτειακό ζήτημα όσο διαρκούσε ο πόλεμος.Στην Ιταλία ο Τσόρτσιλ έσπασε τα μούτρα του πάνω στους Ιταλούς πολιτικούς όταν τους ζήτησε να υποστηρίξουν τον οίκο της Σαβοίας και τον βασιλέα Βίκτορα Εμμανουήλ.Η ιταλική κυβέρνηση και οι αντιστασιακές δυνάμεις,οι οποίες αναπτύχθηκαν στη χώρα μετά τη συμμαχική απόβαση,δεν διασπάστηκαν ώστε ν'ανοίξει ξανά ο δρόμος στον έκπτωτο Ιταλό μονάρχη.Σχημάτισαν ένα συμπαγές αντιμοναρχικό μέτωπο,χάρη και στη ρεαλιστική γραμμή του ιταλικού κομμουνιστικού κόμματος.Οι ιστορικοί παραλληλισμοί πολιτικών συνθηκών διαφορετικών χωρών με το ρίσκο που αναπόφευκτα τους συνοδεύει,αρέσουν στον Χαριτόπουλο,ειδικά όταν εξυπηρετούν την αφήγηση του ''ευκολόπιστου και πάντα προδομένου απ'τους ηγέτες του,λαού'':Στην Ιταλία όμως υπήρχαν πολιτικοί σαν τον Κάρλο Σφόρτσα κι όχι οι Σοφούλης και Παπανδρέου.Και επικεφαλής του ΚΚΕ δεν ήταν ο Σιάντος και ο Ιωαννίδης αλλά ο Παλμίρο Τολιάτι.Εντελώς άλλο μέγεθος απο τους δυο Ελληνες συντρόφους του.Επηρεασμένος απ'αυτούς τους παραλληλισμούς,τολμώ να κάνω κι εγώ έναν παραλληλισμό του τότε με το...μνημονιακό σήμερα:Πρώτη η Ελλάδα μπήκε σε μνημόνια και τελευταία θα φύγει.Οι άλλες χώρες συμμορφώθηκαν στις επιταγές των καιρών υπό κλίμα ενότητας του πολιτικού τους συστήματος[αλλά και των ψηφοφόρων αυτού του συστήματος,καθότι σήμερα έχουμε δημοκρατία κι όχι μοναρχίες],οι δικοί μας σφάζονται ποιός θ'αναλάβει τη αρχηγία του αντάρτικου αντιμνημονιακού αγώνα-και με την βούλα της ψήφου του ''προδομένου λαού'' του οποίου το χρέος,σε συνθήκες δημοκρατίας,δημιούργησαν και το έφαγαν όλοι οι άλλοι εκτός σημαντικών μερίδων του ιδίου.
  Ξαναγυρνώντας στα τότε συμβάντα και στο μέγεθος των αρχηγών του ΚΚΕ,ο Χαριτόπουλος φροντίζει για μια ακόμη φορά να υπενθυμίσει τον καθοριστικό ρόλο του ξεσπάσματος του εμφυλίου απο μέρους της ηγεσίας του ΚΚΕ:
  Τα γεγονότα τα οποία μεσολαβούν απο την 1η Οκτωβρίου που ξεκίνησε ο Σιάντος για το βουνό έως την έναρξη του αντάρτικου εμφυλίου είναι τα ακόλουθα:
  Στις 5 Οκτωβρίου ο Μπουκουβάλας,επικεφαλής έφιππης ύλης του Θεσσαλικού ΕΛΑΣ,διαλύει τη χειρότερη εστία μόλυνσης του αγώνα.Αφοπλίζει το ολιγάριθμο μπουλούκι υποδίκων του παλιού λήσταρχου Γρηγόρη Σούρλα,ο οποίος έχει προσφάτως προσχωρήσει στον ΕΔΕΣ χωρίς να έχει διακόψει στιγμή την παλιά του τέχνη.Εδώ δεν μπορώ ν'αντισταθώ στον πειρασμό και ν'αναρωτηθώ[έστω κι αν οι έλληνες κλέφτες κι αρματωλοί του '21 κλέβανε και τουρκαλάδες κατακτητές,εκτός απο ομοεθνείς τους]:Δεν τηρήθηκε έτσι έτι περαιτέρω η παράδοση της κλεφτουριάς του'21,καθώς χύδην μετασωρεύθηκε στον αντιστασιακό αγώνα της κατοχής;
  Είναι μάλλον ο πιο δικαιολογημένος αφοπλισμός Ελλήνων απο άλλους Ελληνες στην κατοχή.[δηλαδή κάποιοι άλλοι αφοπλισμοί,ήταν αδικαιολόγητοι;]
  Η αντίδραση του Ζέρβα έρχεται απρόσμενα οξεία.Με εντολή του στρατηγού ο επικεφαλής της εδεσίτικης αντιπροσωπείας στο κοινό στρατηγείο συνταγματάρχης Ραυτόπουλος,εγκαταλείπει μυστικά το Περτούλι.Δεν πρόκειται για μια εν θερμώ απόφαση του στρατηγού,απλώς περίμενε την ευκαιρία για να την υλοποιήσει.Αλλωστε,τώρα που καλλιεργείται πνεύμα σύγκρουσης απο τους Βρετανούς και τη βασιλική κυβέρνηση,το κοινό στρατηγείο είναι εμπόδιο.[οκτώβριο του 1943,ένα χρόνο πριν οι γερμανοί εγκαταλείψουν την Ελλάδα,το στρατηγείο είναι...εμπόδιο στους ''σατανικούς συνωμότες και τα τσιράκια τους'']
  Στη συνέχεια περιγράφεται η συμπλοκή των δύο οργανώσεων στο διεκδικούμενο Τσεπέλεβο,πως ο Βελουχιώτης φρυάζει αλλά στέλνει διαπραγματευτές κ.λ.π.
  Μέχρι να εμφανιστεί όμως ο Σιάντος:Την κρίσιμη στιγμή εμφανίζεται ο Σιάντος.Σε αυτήν την δεύτερη και οριστική έξοδο του στο βουνό,ο γραμματέας του ΚΚΕ είναι ντυμένος στρατιωτικά,και με την εξουσιοδότηση του ΠΓ στην τσέπη έρχεται ν'αναλάβει εν λευκώ την καθοδήγηση του ένοπλου αγώνα.Ο Σιάντος ενημερώνεται για την έκρυθμη κατάσταση και δίνει μία και μόνη εντολή:''Διαλύστε τον ΕΔΕΣ''.
  Είναι η πρώτη διαταγή που δίνει ανεβαίνοντας στο βουνό.Ο περινούστατος γραμματέας του ΚΚΕ δεν θα μπορούσε να κάνει τίποτα χειρότερο.Πρώτον,σβήνει και την τελαυταία,αμυδρή έστω,ελπίδα συνεννόησης των δύο οργανώσεων.Δεύτερον,με την έπαρση του ειδικού περί τα στρατιωτικά περιφρονεί τη σοβαρότατη προειδοποίηση των στρατιωτικών της ΚΕ του ΕΛΑΣ στην Αθήνα,ότι,λόγω των αναμενόμενων γερμανικών εκκαθαριστικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας,δεν θα έπρεπε αυτήν την εποχή να διαταχθεί στρατιωτική ενέργεια κατά του ΕΔΕΣ.Αυτήν η εποχή δεν ήταν κατάλληλη,αργότερα θα είχανε τον κατάλληλο χρόνο.Αυτή την εποχή αναμένεται πλημμυρίδα γερμανικών εκκαθαριστικών επιχειρήσεων,αλλά την ίδια εποχή το κοινό στρατηγείο ανταρτών είναι...εμπόδιο!
  Παρ'όλες αυτές τις παραδοχές και τις αναφορές σε σημαίνοντα συμβάντα,ο Χαριτόπουλος επιμένει να εντοπίζει την αιτία του κακού κάπου έξω και αλλού:Στο Κάιρο.Προσπαθώντας να συνταιριάξει στην αφήγηση του[αφού δεν είναι δυνατόν να τα κρύψει,εφόσον θέλει να κρατήσει τα ιστοριογραφικά του προσχήματα] τα ιδία ελληνικά ανομήματα,μόνο και μόνο για να δείξει ότι αυτά ήταν απλώς αποτέλεσμα-ενεργούμενα των συμμαχικών ''καθοδηγητών'',δεν παίρνει μάλλον χαμπάρι όχι μόνο τι διαλέγει να παραθέσει απο την αφήγηση ενός αυτόπτη βρετανού μάρτυρα πολλών συμβάντων της τότε εποχής,αλλά και τον τρόπο που προσπαθεί να ερμηνεύσει την επιλεγμένη μαρτυρία,που αντιβαίνει πλήρως την δική του θεώρηση-αν και σκοπό είχε ν'αποβεί συμπλήρωμα και τεκμηρίωση της[συχνά τα παθαίνουν αυτά οι έχοντες αγαθές προθέσεις]:
  Και ο Γούντχαουζ αφήνει να εισχωρήσει μια αχτίδα αλήθειας για την αφετηρία του κακού,το Κάιρο:''Δεν νομίζω ότι μπορεί ν'αμφισβητηθεί το γεγονός ότι το επεισόδιο της αντιπροσωπείας έκανε τον εμφύλιο πόλεμο αναπόφευκτο.Δεν μπορώ να ισχυριστώ ωστόσο ότι ο εμφύλιος πόλεμος δεν θα γινόταν έτσι κι αλλιώς''.
  Πιο ανοιχτά είναι δύσκολο να μιλήσει.Δέχεται τουλάχιστον ότι οι πολιτικές ίντριγκες του Καίρου έκαναν την ενδοελληνική σύγκρουση αναπόφευκτη.Πιο ακυρωτικό του επιχειρήματος Χαριτόπουλου,είναι δύσκολο να φανταστώ:Ο Γούντχαουζ ισχυρίζεται ότι το Κάιρο ήταν η αφορμή μιας σύγκρουσης που θα γινόταν έτσι κι αλλιώς δίχως αυτήν την αφορμή.
  
  
• Ενας συνταγματάρχης της χωροφυλακής,ονόματι Ανδροβιτσανέας,προσχωρεί στον ελάς.Θέση για τον βαθμό που φέρει δεν υπάρχει στον ελας,αλλά ο Ανδροβιτσανέας δέχεται ν'αναλάβει προσωρινά φρούραρχος ενός μικρού χωριού[καλύτερα πρώτος στο χωριό,που λέει κι ο θυμόσοφος λαός-ή κάποιος ''κυνικότερος'' θα μπορούσε να πει:Τώρα που ο ελας κερδίζει την εκτίμηση για τις στρατιωτικές επιτυχίες του,η νέα πόλη είναι εδώ].Τον επισκέπτεται μια μέρα ο Αρης ο πολιτικός αναλυτής,στρατιωτική διάνοια,δεινός ρήτορας-γενικώς ο θεός επί της γης σύμφωνα με την αγιογραφία του Χαριτόπουλου:
  Ερχεται ο Αρης.Τον δεχτήκαμε με χαρά και συγκίνηση.Συστήνω στον Αρη τον φρούραρχο.Ο Αρης μίλαγε καλά,είχε αίσθημαΜπορούσε να μιλάει ώρες έτσι,χωρίς χειρόγραφο.Κι όχι κοτσάνες και τέτοια του καφενείου.[μπηχτή για τα ελληνικά έθιμα και τις παραδόσεις μοιάζει αυτή,αλλά δεν πειράζει γιατί εξυπηρετεί εν προκειμένω το φιλοτέχνημα του Βελουχιώτικου πορτρέτου]Ο Ανδροβιτσανέας ακούει,ενθουσιάζεται.Κι απ'τον ενθουσιασμό του λέει:
  -''Αρχηγέ Αρη,έχω χρηματίσει υποδιοικητής της σχολής χωροφυλακής.Σε παρακαλώ να δώσεις διαταγή να συστήσω μια σχολή χωροφυλακής.Γνωρίζω ότι είσαι παλαιός και πιστός κομμουνιστής.Σου υπόσχομαι πως ότι τραβήξατε εσείς οι κομουνισταί θα το υποστούν τώρα οι διώκτες σας.
  Ο Αρης του απαντάει μ'εκείνο το θυμόσοφο ρουμελιώτικο ύφος:
  -Με συγκινεί η προσφορά σας.Αλλά το απελευθερωτικό μέτωπο δε σκέφτεται να οργανώσει τα σώματα ασφαλείας κατά το πρότυπο που τα οργανώνατε τότε''[Σεβαστάκης]
  Τότε δεν μπορούσε να φανταστεί τα έκτροπα που θ'ακολουθούσαν.
  Ηθελε πολύ φαντασία για να υποψιαστεί πως θα έρθει η στιγμή που ένα πολυμεταγγιζόμενο απο σώμα σε σώμα όργανο θα ξεφύγει.Πάντως η προσφορά του πρώην υποδιοικητή σχολής χωροφυλακής,τον συγκίνησε,αλλά ο Αρης ήταν ταγμένος στις διαταγές που έπαιρνε απο το κόμμα[ούτε και τις δικές του επιφυλάξεις έναντι του κκε,δεν μπόρεσε να τις ανάγει σ΄ένα γενικότερο μελλοντολογικό πλαίσιο αλληλουχίας εκτροπών;].
  
• Ούτως ή άλλως,ο Βελουχιώτης είχε καθορίσει την μόνη αποτελεσματική τακτική τήρηση της τάξεως για αντάρτες και μη:Μπαμ και κάτω.Ούτε κρατήσεις ούτε κι άλλα περιττά έξοδα,συν ότι για να μάθεις να εκτελείς και να κόβεις καρωτίδες ατάκα κι επιτόπου,δεν χρειάζεται δα και καμιά εκπαίδευση,μόνο ζωώδη ένστικτα ακατέργαστης φύσης:
  Στην πλατεία του Μαυρολιθαριού,που σφύζει απο τμήματα ανταρτών και χωρικούς,Ο Αρης,ο Τζήμας,ο Σαράφης,ο Νικηφόρος,ο Βερμαίος,ο Διαμαντής και άλλοι έχουν σχηματίσει ένα πηγαδάκι και συζητούν.Ξαφνικά ακούγεται ένας πυροβολισμός και μια σφαίρα περνάει δίπλα τους,πολύ κοντά στον Σαράφη.Τινάζονται όλοι αιφνιδιασμένοι κι ο Αρης αγριεμένος βρίσκεται ως διά μαγείας με μια χειροβομβίδα στο χέρι.Ο δράστης εντοπίζεται αμέσως.Είναι ένας σαστισμένος αντάρτης που πριν απο μερικά δευτερόλεπτα σκάλιζε γονατιστός το όπλο του.
  Η σφαίρα,περνώντας σχεδόν ξυστά απο τον Σαράφη,διέγραψε μια περίεργη τροχιά και προκάλεσε μεγάλη ζημιά΅Ενας αντάρτης νεκρός,ένας τραυματισμένος στο πόδι κι ο ακόλουθος του Νικηφόρου,ο Βαρδουσάκος,αιμορραγεί στο κεφάλι.Ο Αρης αφρίζει με τον αίτιο:
  Πάρτε τον!Να εκτελεστεί αμέσως!
  Δυο ημέρες νωρίτερα,με αφορμή τον θάνατο ενός αντάρτη απο απροσεξία άλλου αντάρτη,είχε ανανεώσει την εντολή να εκτελούνται όσοι προκαλούν θάνατο συναγωνιστή τους.
  ''Δεν το'θελα,συναγωνιστές'',σπαράζει ο ένοχος.Ο Αρης είναι ανένδοτος.''αν σκοτωνόταν ο Σαράφης,ποιός θα μας πίστευε;'',λέει σε κάποιους πονόψυχους.Το απόγευμα ο αντάρτης στήνεται μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα.
  ''Σκοτώστε με,είναι δίκαιη η τιμωρία μου'',παρηγορεί πιο ψύχραιμος τώρα αυτός τους άνδρες του αποσπάσματος που τον σκοπεύουν δακρυσμένοι.
  ''Το μέτρο του Αρη απεδείχθη αποτελεσματικότατο.Τα δυστυχήματα αυτού του είδους κόπηκαν με το μαχαίρι''[Ορέστης].
  Μετά απο έναν χρόνο,κατά παράβαση των ισχυόντων στον ΕΛΑΣ,θα επιτραπεί σε κάποιον αντάρτη να παντρευτεί την αδερφή του εκτελεσθέντος ώστε να μπει ένας άνδρας στο σπίτι.
  Δυστυχώς δεν συνεχίζει να παραθέτει κάποια αφήγηση ο Χαριτόπουλος εις ότι αφορά το εαν κι αυτό το μέτρο απεδείχθη αποτελεσματικό κι ο βίος ήταν ανθόσπαρτος.Αποτελεσματικό στη συγκεκριμένη και μόνο περίπτωση,μιας και πάρθηκε κατά παράβαση των ισχυόντων.Γιατί εαν ο εκτελεσθείς ήταν μοναχοπαίδι κι η μάνα του ήταν ακόμη εν ζωή,θα έπρεπε να υπάρξει υιοθεσία νέου τέκνου,καθ'υπόδειξιν του ελας,πράγμα που θα επέφερε ποικίλες στρεβλώσεις.
  

• Οι απλοί άνθρωποι στην ελλάδα συγκινούν με την ανωτερότητα που δείχνουν κατά την παράδοση των ιταλικών στρατευμάτων.Εξαίρεση κάποιος ψυχοπατέρας του Αρη,που σε κάνει ν'αναρωτιέσαι:Η λαϊκή θυμοσοφία της παροιμίας ''μ'όποιον δάσκαλο καθήσεις'',δεν ισχύει στη περίπτωση Βελουχιώτη;
  Αυτής της ''ανωτερότητας'' εξαιρείται ο γερο-Τσεκούρας[όνομα και πράγμα],ο ''ψυχοπατέρας'' του Αρη,ο οποίος είναι ήδη αφοπλισμένος για σοβαρό παράπτωμα.Μην μπορώντας να λησμονήσει τα δικά του δεινά απο τους Ιταλούς,μια μέρα,είδε στο Περτούλι,την έδρα του ΓΣ,τρεις Ιταλούς αιχμαλώτους να κουβαλάνε ξύλα,κάτι άστραψε μέσα του.Ισως οι δυο γαμπροί που του εκτέλεσαν κι εκείνη η θράκα αγγόνια που του ορφάνεψαν.Οπλισε το τουφέκι του και τους άφησε στον τόπο.