Ο ''λαϊκίστικος'' πρόλογος στον Επιτάφιο του Περικλέους-η καμπάνα δεν χτυπάει για όλους,ασχέτως ακουστικής

Ολοι είμαστε ενδοτικοί στον πειρασμό του να βλέπουμε ανακλαστικά στο φως μιας ευρύτερης πραγματικότητας την ''ατομική'' μας οπτική.Ο τρόπος όμως που ανακλάται το φως εξαρτάται απο το υλικό της ανακλαστικής επιφάνειας.Μιας...επιφάνειας που δεν στερείται προκάτ ορθολογικών αιτιοκρατικών συμπερασμάτων.
Ο Δ.Κούρτοβικ βρίσκει την ευκαιρία ''να την πει'' στο ατομικό ταλέντο,στο ποδοσφαιρικό χρηματιστήριο που αποτιμά υπερεκτιμημένα μονάδες-παίχτες με συμβόλαια μεγάλης ανισότητας,τα οποία δήθεν ακυρώνουν το  ''δημιουργικό'' πάθος-θυμικό της μικρής Ισλανδίας[απέναντι στους Αγγλους]και του αουτσάιντερ Ιταλία απέναντι στην κορεσμένη απο τίτλους Ισπανία.Κι όλη αυτή η αμφισβήτηση ανάγεται σ'ένα εκκωφαντικό ράπισμα ''πολιτικής υπόμνησης'' με αιτία κι αφορμή ένα ματς...μια κι έξω,ένα παιχνίδι νοκ άουτ-όχι ένα γύρο πρωταθλήματος όπου όλοι παίζουν με όλους κι οι καλύτεροι αναδεικνύονται προϊόντος του χρόνου και της διάρκειας-κι όχι της αδράνειας.
Υπερβολική εμπιστοσύνη στη συλλογικότητα σου[εθνική σου ομάδα],στα όρια της ψευδαίσθησης,μπορείς να καλλιεργήσεις μόνο εαν η φιλοδοξία της υπέρβασης του εαυτού σου,κι άρα της νίκης απέναντι σε έναν αντίπαλο κόντρα στα προγνωστικά,εγκολπώνεται σ'ένα περιβάλλον...αδράνειας:Τι άλλο είναι ένα τουρνουά στ'οποίο προκρίνεται στη φάση των νοκ άουτ κι ο τρίτος σε μια παρέα τεσσάρων διαγωνιζόμενων,ο μικρός που έχει την ευκαιρία σε ένα και μόνο ματς[και που αν χάσει κανείς δεν θα του αποδώσει ευθύνες-ενώ,αντιστρόφως,εαν κερδίσει θα της αποδώσει όλες στον ''διακριτό'' εαυτό του];Το περιβάλλον ευνοεί το ρίσκο,αφού δεν έχεις τίποτα να χάσεις,παρά μόνο να κερδίσεις-και μάλιστα εντός ελάχιστου χρόνου και παιχνιδιών:Αυτό απο μόνο του ενεργοποιεί την μη αδράνεια και το ''θράσος'' της πρόσκαιρης έπαρσης,ακομπλεξάριστα και άφοβα.
Εαν,όμως,ξαφνικά οι κάθε είδους Ισλανδοί αισθανθούν χαλίφηδες στη θέση του χαλίφη,τότε το θυμικό-πάθος τους θα είναι λαϊκισμός:Μια επιτυχία απότομη και πρόσκαιρη εδράζεται στο πεδίο της ''αδράνειας'',του μικροχρόνιου προγράμματος,του φαστ φουντ τουρνουά-κι εαν οι ανθρώπινες οντότητες/ποδοσφαιριστές αποτιμηθούν χρηματιστηριακά με βάση τις εμφανίσεις τους σε τέτοια τουρνουά,σίγουρα θ'αποτιμηθούν και σε τιμές πάνω απο την πραγματική τους αξία.

Γράφει ο Κούρτοβικ:http://www.tanea.gr/opinions/all-opinions/article/5371678/h-kampana-ths-islandias/

Στο πολιτικό και πολιτισμικό δράμα που ζει η Ευρώπη,το πάθος και το όραμα,η έμπνευση και το πρόγραμμα έχουν πάρει διαζύγιο απο πολλού.Οι ευρωφοβικοί εθνικιστές έχουν πάθος,αλλά όχι όραμα[εκτός αν είναι όραμα η επιστροφή στο παρελθόν].Οι ευρωπαϊστές έχουν όραμα,αλλά όχι πάθος,και καταστρώνουν ή υπερασπίζονται σχέδια που δεν μπορούν να εμπνεύσουν κανέναν.Για τους πρώτους δεν έχω να πω τίποτα.Σε ότι αφορά τους δεύτερους,με απελπίζει η εμμονή τους στην ιδέα ότι η απεύθυνση στο θυμικό είναι λαϊκισμός και,ως τέτοιος,κάτι εξ ορισμού αποτρόπαιο.

Αναρωτιέμαι πως βλέπουν το κατεξοχήν λαϊκίστικο κείμενο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας,τον Επιτάφιο του Περικλή.

 Ο Περικλής ξεκινάει την ομιλία του προσδίδωντας της χαρακτηριστικά...άσκοπης αγγαρείας,ψέγοντας τον έπαινο που εκφώνησαν οι προηγούμενοι απ'αυτόν ομιλητές-ρήτορες προς τιμή και χάρη του ''σοφού'' νομοθέτη και των αδιατάρακτων-πατροπαράδοτων εθίμων:

 ''Οι υπόλοιποι που μίλησαν μέχρι τώρα απο τη θέση αυτή επαίνεσαν το νομοθέτη,που στο έθιμο της κηδείας με δημόσια δαπάνη πρόσθεσε την απαγγελία του επιτάφιου λόγου,γιατί έκρινε ότι αρμόζει τέτοια τιμή ν'απονέμεται κατά την ταφή των νεκρών του πολέμου.

Αλλά εγώ θα θεωρούσα αρκετό για άνδρες,οι οποίοι αναδείχθηκαν γενναίοι μέσα απο πράξεις,να εκδηλώνονται και οι τιμές μέσω πράξεων,οι οποίες πράξεις είναι όσες παρακολουθείτε στην επιτάφια αυτή τελετή που έχει ετοιμαστεί απο την πόλη και να μην εξαρτάται η υστεροφημία πολλών ανδρών απο την ευχέρεια λόγου ή την έλλειψη ευχέρειας λόγου του ρήτορα.
Γιατί είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς με τον τρόπο που αρμόζει σε περιστάσεις στις οποίες ακόμη κι η ακριβής αναπαράσταση της αλήθειας δύσκολα γίνεται πιστευτή.Καθώς κι αυτός που γνωρίζει απο προσωπική εμπειρία τα γεγονότα κι είναι ευνοϊκά διατεθειμένος ακροατής,μπορεί να θεωρήσει ότι οι λόγοι του ρήτορα είναι κατώτεροι της δικής του γνώσης και εύνοιας.
Αλλά και αυτός που δεν γνωρίζει τα πράγματα με επάρκεια,κάθε φορά που ακούει κάτι που υπερβαίνει τις δικές του δυνάμεις,είναι πιθανό απο φθόνο να πιστέψει ότι είναι υπερβολές.Γιατί οι έπαινοι που λέγονται για άλλους για λίγο μόνον είναι ανεκτοί,εφόσον καθένας νομίζει ότι κι ο ίδιος είναι ικανός να κατορθώσει όμοια ή ανάλογα επιτεύγματα με αυτούς που επαινούνται.Οτιδήποτε υπερβαίνει αυτό,προκαλεί αμέσως το φθόνο και τη δυσπιστία.
Επειδή,ωστόσο,οι πρόγονοι μας αποδέχθηκαν τη συνήθεια αυτή και τη θεώρησαν καλή,οφείλω κι εγώ να συμμορφωθώ με το νόμο και να προσπαθήσω ν'ανταποκριθώ όσο το δυνατόν περισσότερο στην επιθυμία και στις πεποιθήσεις του καθενός απο τους ακροατές μου...''


Η μετριοπάθεια στην ακριβή αναπαράσταση της αλήθειας υποτιμάται απο τους έχοντες ιδία γνώμη καθότι φέρνει τα πράγματα στο σωστό τους ύψος,ανυψώνοντας όμως ταυτόχρονα τους μη επαρκείς γνώστες,που νομίζουν ότι το ''ξεφούσκωμα'' των τιμηθέντων ανοίγει διάπλατα την πόρτα σε κάθε είδους έλλειψη ατομικών ταλέντων,που θεωρεί ότι απλά με ολίγον λιγότερη αδράνεια θα εξασφαλίσει για τον εαυτό του και τα προσωπικά του συμφέροντα επεκτατική ισότητα τιμών,μέσα απο έναν ικανό ρήτορα.
Οπου ''ικανός ρήτορας'',αντιστοίχισε ένα ματς νοκ άουτ,ένα κερδισμένο κόρνερ ή φάουλ,ευκαιρίες που δίνονται ακόμη και σε αυτόν που υιοθετεί μια αμυντική στάση περιχαράκωσης και ταμπουρώματος,ακριβώς γιατί ξέρει ότι ο φόβος απέναντι στον ''μπαμπούλα''[κι η δεικτική ''ευελιξία'' που διαλέγει για ν'αντιμετωπίσει τον μεγαλύτερης περιωπής αντίπαλο του],επιφέρει εφησυχαστική αδράνεια στον συχνότερα διακρινόμενο.
Κι ως συνήθως η έπαρση του πάθους αυτού που,έστω μη κλέβοντας τη νίκη,αλλά επικρατεί γιατί έπαιξε πρόσκαιρα καλύτερα,ενεργοποιεί τον επόμενο μεγαλύτερο αντίπαλο-εκπρόσωπο του υψηλόβαθμου στάτους κβο.Ο μικρότερος δεν έχει άλλη επιλογή απο την αυθυπέρβαση του εαυτού του,χωρίς όμως να μπορεί να βάλει μέτρο στην υπερβολή του:Οτι τον τραβάει να υπερβεί τις δικές του δυνάμεις,οριοθετεί το μέτρο-κι η υπερβολική εμπιστοσύνη του φαβορί στη δύναμη του καθορίζει και το εύρος της έπαρσης του,μια έπαρση που τσιγκλάει παρακινητικά[έστω κι απρόθετα]τις όποιες αδρανείς δυνάμεις του εύπιστου στην αφθονία των επιφανών.

''...όσοι είναι δυστυχείς και ούτε σε περίπτωση νίκης μπορούν να ελπίζουν σε καλύτερες μέρες,έχουν λιγότερους λόγους να είναι γενναιόδωροι με τη ζωή τους'',λέει για τους επιφανείς τάφους όπου γης.
Παρά εκείνοι που αν εξακολουθήσουν να ζουν,διατρέχουν τον κίνδυνο να μεταπέσουν απο την ευτυχία στη δυστυχία κι οι οποίοι αν νικήσουν,έχουν να χάσουν περισσότερα απο κάθε άλλον.

Τους δεύτερους προτρέπει να μιμηθούν ο Περικλής,καθότι οι έκπτωτοι της δυστυχίας που μεταπέφτουν στην ευτυχία,έχουν περισσότερους λόγους να είναι γενναιόδωροι με τη ζωή τους:Εαν ηττηθούν έχουν να χάσουν και τα λιγότερα...