...Ουτε ένα πλήγμα δεν μπόρεσε να υπομείνει η Σπάρτη[Λεύκτρα/371 π.Χ.],καταστράφηκε όμως από ολιγανθρωπία.Στη διόρθωση της ανισότητας είναι κι ο νόμος σχετικά με την τεκνοποιία.Διότι ο νομοθέτης,επειδή θέλει να είναι όσο γίνεται πιο πολυάριθμοι οι Σπαρτιάτες,ενθαρρύνει τους πολίτες ν'αποκτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά.Κι έχουν νόμο οι Σπαρτιάτες που απαλλάσσει απ'την στρατιωτική θητεία αυτόν που έχει τρεις γιους,ενώ αυτόν που έχει τέσσερις τον απαλλάσσει απ'τους φόρους.Είναι βεβαιως φανερό ότι όσο αυξάνεται ο πληθυσμός κι η γη είναι χωρισμένη κατ'αυτόν τον τρόπο[η γη στα χερια λίγων ανθρώπων με τα δύο πέμπτα να είναι σε γυναίκες λόγω προίκας που φυσιολογικά μεταβιβαζόταν στους απογόνους-μαλθουσιανός με αιτία εδώ ο Αριστοτέλης],αναγκαστικά οι φτωχοί θα πληθύνουν.
Πάσχουν όμως και οι σχετικές ,με τον θεσμό των εφόρων ρυθμίσεις.Διότι αυτός ο φορέας εξουσίας αποφασίζει για σημαντικές υποθέσεις,όμως μέλος του μπορεί να γίνει ο οιοσδήποτε άνθρωπος του λαού,ωστε πολλές φορές γίνονται μέλη αυτού του θεσμικού οργάνου πολύ φτωχοί άνθρωποι που λόγω της φτώχειας τους συνέβαινε να εξαγοράζονται.Γι'αυτό είναι καλύτερα άνθρωποι τυχαίοι να μην παίρνουν αποφάσεις με δική τους γνώμη αλλά με βάση γραπτούς κανόνες και νόμους.
Αυτός ο θεσμός εξουσίας βέβαια εξασφαλίζει την συνοχή του πολιτεύματος του ολιγαρχικού της Σπάρτης,διότι το πολίτευμα που πρόκειται να διατηρηθεί αλώβητο,πρέπει να θέλει τη συνέχεια της ύπαρξης και τη διατήρηση της ταυτότητας όλων των μερών της πολιτείας.
Προβλήματα παρουσιάζει όμως κι ο θεσμός της Γερουσίας.Ειναι αμφισβητήσιμο κατά πόσο είναι σωστό να έχουν οι άνθρωποι διά βίου την εξουσία ν'αποφασίζουν για μεγάλα ζητήματα,διότι όπως ακριβώς γερνάει το σώμα,γερνάει και το πνεύμα.Ακόμη φαίνεται ότι οι φορείς αυτού του θεσμού εξουσίας είναι πολύ επιρρεπείς στη δωροδοκία και πολλές δημόσιες υποθέσεις τις χειρίζονται ευνοιοκρατικά.Γι'αυτό θα ήταν καλύτερο να λογοδοτούν για τις πράξεις τους-πράγμα που όμως τώρα δεν συμβαίνει.
Αλλά κι η διαδικασία της κρίσης που ακολουθείται κατά την εκλογή των γερόντων είναι παιδαριώδης.Δεν είναι επίσης σωστό εκείνος που θα θεωρηθεί άξιος να καταλάβει το αξίωμα να προτείνει ο ίδιος τον εαυτό του ως υποψήφιο.Διότι εκείνος που είναι άξιος για το αξίωμα,είτε το θελει είτε δεν το θέλει,πρέπει να κυβερνάει.Αλλά τώρα ο νομοθέτης κάνοντας τους πολίτες φιλόδοξους,χρησιμοποιεί το στοιχείο αυτό ως βάση για την εκλογή των γερουσιαστών.Διότι κανένας δεν θα διεκδικούσε ένα αξίωμα,αν δεν είχε τη σχετική φιλοδοξία.Και βεβαίως τα περισσότερα εκούσια εγκλήματα συμβαίνουν στους ανθρώπους από φιλοδοξία ή φιλαργυρία.
Κακή όμως είναι κι η νομοθετική κατασταση των Σπαρτιατών και σχετικά με τα δημόσια χρήματα.Διότι το δημόσιο ταμείο είναι άδειο,αφού είναι αναγκασμένοι να διεξάγουν μεγάλους πολέμους και δεν πληρώνουν τους φόρους,επειδή το μεγαλύτερο μέρος της γης ανήκει στους Σπαρτιάτες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου